Yeniçağ gazetesinden Esfender korkmaz’ın “Doları zorla tutmanın ekonomik ve sosyal maliyeti” başlıklı yazısı
Hükümet doları tuttuğunu iddia ediyor. 2022 yılında, Ocak-Kasım arasında 11 aylık dönemde TÜFE oranı yüzde 62,35 oldu, buna karşılık dolar kuru enflasyondan daha az yüzde 38,8 oranında arttı. 4 Ocak 2022 tarihinde 13,4247 TL olan dolar kuru, 30 Kasımda 18,6291 oldu. TL yılbaşına göre dolar karşısında bir miktar değer kazandı. Ama TL hala dolara karşı yüzde 44,35 oranında daha düşük değerdedir.
Merkez Bankası Reel kur endeksini detaylı hazırlayarak; TÜFE ve Yİ-ÜFE’ ye göre hesaplayıp ilan ediyor. Bu hesaba Göre TÜFE bazlı reel kur endeksi Kasım ayı sonunda 55,56 oldu. Yani TL yüzde 44,35 oranında daha düşük değerdedir. MB reel kur endeksine göre; Kasım sonunda dolar denge kurunun 10,3503 olması gerekirken, 18,6291 TL’dir.
TL’nin düşük değerde olmasının nedeni hükümetin faizleri tek haneye indirmesidir. Yeni bir yanlış karar veya dış borçlarda temerrüt gibi bir sorun kurlarda yeni bir şıçrama yapar.
2022 yılı ilk 11 ayında; TL/ dolar kuru için Kabaca bir hesap; TL enflasyonu – (dolar enflasyonu +Dolar endeksinde değişme) şeklinde yapılabilir.
Dolar enflasyonu Ocak- Kasım arasında 11 ayda yüzde 6,5 ‘tir. Ayrıca dolar endeksi de, 27 Eylülde 114,188 seviyesinde iken, 30 Kasımda 105,873 ‘e geriledi. Dünyada diğer paralar karşısında yüzde 7,3 oranında değer kaybetti. Türkiye’de ve ABD’ de enflasyon sıfır olsaydı, TL’nin de Ekim – Kasım aylarında dolara karşı yüzde 7,3 oranında değer kazanması gerekirdi.
TL’nin değer kaybetmesinin ve dövize talebin temel nedeni TL’de reel faizin yüksek eksi değerde olmasıdır. TÜİK’ Kasım ayında bankada TL mevduatı olanların son bir yılda reel gelirlerinin yüzde eksi 38,1 olduğunu açıklamıştı.
Hükümet piyasa ekonomisine ve serbest kambiyo sistemine aykırı kararlar ve polisiye önlemlerle yeni bir kur şokunu önledi ve fakat bunun ekonomik ve sosyal maliyeti çok yüksek oldu. Dahası istikrar bozuldu ve ekonomide riskler arttı.
Bankalara baskı yaparak ve ceza vererek, bankacılık sisteminin zayıflamasına ve hülleli işlemlerin artmasına neden oldu. Yabancı sermaye çıktı. Bankacılık sektöründe de yabancılar hisselerini satıyor.
– Nisan ayında; Döviz mevduatlarının yüzde 10’unu kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına çevirmeyen bankalara yüzde 1,5’lik komisyon ödemesi getirildi.
– İhracatçıların ihracat kanalıyla elde ettikleri döviz gelirlerinin TCMB’ye satılması zorunluluğu getirildi: İhracat bedelinin yüzde 25’i olarak belirlenen oran daha sonra yüzde 40’a çıkarıldı.
– Ticari kredi karşılıkları arttı: Firmaların döviz mevduat tutarları artmaya başlayınca TCMB, ticari krediler için zorunlu karşılık oranlarını artırdı.
– Döviz işlemlerinin 10:00-16:00 saatleri arasında yapılması şartı getirildi.
– Bankalar net döviz pozisyonun öz kaynakları içindeki payı en fazla yüzde 5 olacak.
Kurları faiz ve para politikası yerine, devlet zoruyla tutmanın en büyük maliyeti; Kasım sonuna kadar bütçeden kur korumalı mevduat için çıkan para 90 milyar lira oldu. Hükümet işçinin ve memurun, esnafın ve sanatkarın verdiği vergileri, dolar zenginlerine bütçe yoluyla transfer etti. Belki de hükümet kur korumayı önce yoksul halkı artırıp, sonra bütçeden para dağıtarak, onları saflarda tutma garantisi olarak kullandı.
medyatava
Selam
Kur korumalı mevduattan Devletin 1 TL zararı yok. Ben razyim bankada 10 milyon dolar borç verin 1 sene sonra faizsiz İster 10;milyon dolarını al ister 10 milyon dolar in TL karsiligini al. Kur korumalı sistem bedava sermaye bulma sistemidir. Yazınızda belirttinizyil icinde dolarda % 5 enflasyon olduğunu. Baştan zaten kur korumali mevduat fonu %5 zaten karda
Bu kadar pahali satarsaniz biz emekliler asla alamayiz
Enflasyonun kaynagi herzaman dolar olacak degil, dis pazarin etkisi olabilir tüm dünya enflasyon la carpisirken bizim dolara kilitlenmis beyinler neden dolar enflasyon la ayni degil cook dusunsun ler
Öyle ya da böyle dövizin yükselişini durdurabildigin hee dakika bile ülkenin menfaati iken yenicagin İskenderi içine dert oluyor, zoruna gidiyor. Yenicag layık.oldugu konuma gelmiş, yeni rüyalara şimdilik gerekiyor samki
Bunlari yazacak bir kalem kalemi koyacak bir kutu kutuyu koyacak bir cekmece cekmeceyi koyacak bir ev yapacak vatan bulamadigin da iste o an diyeceksin ki ..keşke!! Keşkeler fayda etmeeeez uyan el melun..
Dolar arttıkça kur korumalı tl düşmektedir sebebi merkezbankasinin matbaası karşılıksız tl basıp piyasaya sürmesi dır ve tl degerkaybettikce dolar yükselir aslında değişen birşey yok tl değer kaybediyor ve farki kky ödeniyor olmasi
Kirli ve küflü Allah düşmanı cehape zihniyeti. Yunan ve Ermeni artıkları.
Reuters’ın aradığı adam buymuş işte!
DOLAR artınca senin cebine ne glrecek? Bi’ de milliyetçi gazetede yazıyorsun. PKK 40 yıl uğraşsa senin kadar hainane düşünemez.
Aksine hükümet doların düşmesini önlemek için çaba sarfediyor.
Amma atmışsın be kardesim
O ekonomisti skeyim
Dolar çıkmıyorsa başarıli olunmuştur devamı gereklidir
Ulan ne serefsiz arsiz yüzsužsunuz allah sizin belanizi versin bir ekonomi yazarinin yazisiyla vatanin askerine silah sikan bir serefsizinnasil ayni kufeye koyabiliyirsuniz allah sizin belanizi versin bitmediniz bir turlu serefsizler
Dolar senin cehennemin olsun Emperyalist kelem Şörleri
Ulan geri zekali yorum yapanlar dolari nasil tutuyorlar adam onu söylüyor salakmısınız kur koruma demek fakirden alip zengine vermek etimin hakini çocuklarinizin hakini o para babalarina verilmesi demek elin parasıni fakirin vergisiyle koruyorlar ah be cahil kesim sizin yüzünüzden bizde çekiyoz güzelim türkiyeyi maf etiniz zenginlerinparası erimesin diye birde garantili yol ve hastane çikardıniz hastaligindami garantisi olur
Ulan geri zekalılar adam kur korumalı demek fakirin fukaranin yetimin vergisi ile oluyor zenginin parasini fakirlerin vergisiyle koruyorlar adam onu anlatiyor ne anlamaz kafalisiniz yoksa anliyorsunuzda bunda bir menfatinizmi var türkiyede garanti üstüne garanti yatan hastanin bile garantisini çikardiniz güzelim türkiyeyi sata sata bitiremediniz ondanda gurur duyorsunuz
Kimin parasiyla madem olunuyordu 7teleden 18ze neden çikti zenginleri parasini fakirleri vergisiyemi korunur akbe cahil arkadaşim
Kur korumalı mevduattan zenginin faydalandığı yazılmış da; parasını buraya yatıran bu yatirimindan hic kazanç saglamiyor gibi de tek taraflı bir düşünce olmuş. Parasını oraya yatıran kazanç sağlamak için yatırır. Sistemin özü kazan kazan mantığıdır. Normalde dolara yatirilacak olan paranın dolaylı yoldan da olsa yatırıma sermayeye aktarılmasıdir. Unutmayalım ki dolara yatan para direkt olarak dolara ve Amerika ya hizmettir. Eee birazda kendi ülkemize faydamiz olmasın mi. Devlet halki ile vardır